Türkiye’nin kimyasal gübre üretiminde hammadde bakımından dışa bağımlı olduğunu hatırlatan Bayraktar, şunları söyledi:
“Kimyasal gübre hammaddelerinin %90’ından fazlasını ithal ediyoruz. Bu nedenle gübre fiyatları, döviz kuru ve dış piyasalardaki gelişmelere göre şekilleniyor. 13 Haziran’da başlayan İran-İsrail savaşı nedeniyle bölgedeki sevkiyatlarda yaşanan aksaklıklar, Türkiye dahil birçok ülkede gübre fiyatlarının hızla artmasına neden oldu.”
Bayraktar’ın paylaştığı verilere göre son bir ayda: ÜRE gübresi %38,5 artışla 27.192 TL’ye, DAP gübresi %12,9 artışla 30.521 TL’ye, 20.20.0 gübresi %10,7 artışla 19.198 TL’ye, Amonyum Sülfat %6 artışla 11.768 TL’ye, Amonyum Nitrat %3,1 artışla 13.294 TL’ye yükseldi.
Yıllık bazda en çok artış %99,4 ile ÜRE gübresinde görüldü.
Mazot ve Yem Fiyatlarında da Yükseliş
Tarımsal üretimde önemli bir başka maliyet kalemi olan mazotun litre fiyatı da son bir ayda %6,2 artarak 49,89 TL’ye yükseldi. Hayvancılık sektöründe kullanılan süt yemi ve besi yemi fiyatları da yıllık bazda %30 oranında arttı. Elektrik fiyatları ise bir yılda %47 zamlandı.
Bayraktar: “Çiftçi Bu Girdi Fiyatlarıyla Üretim Yapamaz”
Sıcak iklim tahılları için yapılacak üst gübreleme sürecine dikkat çeken Bayraktar, “Önceden gübre alamayan çiftçi, artan fiyatlar nedeniyle büyük sıkıntı yaşayacak. Gübre eksikliği, mısır, ayçiçeği ve çeltik gibi ürünlerde ciddi verim kayıplarına neden olabilir,” dedi.
Ayrıca nisan ayında yaşanan zirai don ve sonrasındaki kuraklığın buğday ve arpa gibi ürünlerde verim kaybına yol açtığını hatırlatan Bayraktar, 2025 tarım destek bütçesinde temel desteklerin artırılması gerektiğini belirtti.
Haziran Ayında Karpuzda %600’lük Fiyat Farkı
Bayraktar, Haziran ayında üretici ve market fiyatları arasındaki uçurumu da gözler önüne serdi. En fazla fiyat farkı %600 ile karpuzda görülürken, üreticide 2 TL olan karpuzun markette 14 TL’ye , satıldığını açıkladı. Fiyat farkının yüksek olduğu diğer ürünler ise şöyle: Kuru soğan: %284 fark, Kabak: %261,6 fark, Nohut: %225,5 fark, Kuru fasulye: %220,8 fark
Marketlerde fiyatı en çok artan ürün %42 ile limon olurken, üretici cephesinde en çok artış %43,1 ile kırmızı mercimekte yaşandı.
“Üretim Alanları Artıyor, Talep Zayıf Kalıyor”
Bayraktar, karpuz gibi bazı ürünlerde fiyat düşüşünün nedenini ise şu sözlerle açıkladı: “Bazı bölgelerde üretim alanları genişledi ancak tüketici talebi aynı oranda artmadı. Ayrıca aşırı sıcaklıklar nedeniyle domates gibi sofralık ürünlerde kalite sorunu yaşandı, bu da fiyatların gerilemesine neden oldu.”
TZOB Başkanı Bayraktar, açıklamasını şu sözlerle tamamladı: “Çiftçimiz artan maliyetler ve düşük gelirle baş edemez. Tarım politikalarında çiftçiyi merkeze alan, sürdürülebilir destek modelleri bir an önce hayata geçirilmelidir.”
