Alışagelmişin dışında bir belgesel” HİSTROYA”
Senaryosunu Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük’ün yazdığı, yönetmenliğini ve yapımcılığını Ülkü Sönmez’in üstlendiği “HisTroy” adlı film, geçtiğimiz Nisan ayında Troya Müzesi’nde izleyiciyle buluştu. İtalya’da düzenlenen Absürt Film Festivali'nde ödül kazanan film, Troya anlatısını tarihsel, mitolojik ve popüler katmanlarıyla ele alıyor.
Film, Homeros’un 2025 yılında hâlâ İlyada’yı yazmaya devam ettiği bir evrende geçiyor. Troya’nın hem geçmişteki hem de bugünkü etkilerini absürt komedi ve belgesel anlatımıyla birleştiren yapım, izleyiciye alışılmışın dışında bir tarih deneyimi sunmayı hedefliyor. Yapım sürecini ve yaratıcı arka planını filmin yönetmeni Ülkü Sönmez’le konuştuk.
“HisTroy”un hikâyesi nasıl ortaya çıktı?
Troya üzerine yeni bir şey yapmak üzerine Rıdvan Gölcük ile konuşmalarımız oldu.
Kendisi, Troya'nın üç ayrı katmanı olduğundan söz etti: Arkeolojik Troya, mitolojik Troya ve popüler Troya. Bu üç katmanı tek bir anlatıda birleştirirsek nasıl bir şey ortaya çıkar fikrinden yola çıktık. Rıdvan Bey, skeç tadında sahneler yazmaya başladı. Hepsi hem komik hem de absürt sahnelerdi. Bunları birleştirerek HisTroy filmini oluşturduk.
Daha önce de Troya üzerine projeleriniz olmuştu, değil mi?
Evet, 2020 yılında “Troya’dan bir Kesit” adlı kısa filmle başladık. Küçük bir ekiple ve sınırlı bütçeyle çektiğimiz bu film Avrupa’dan ödüller alınca görünür olmaya başladık. Ardından aynı bölgede çalışan yerel halktan Engin Cumalı ile ikinci kısa filmi çektim. Bu kez bir belgesel formatında, onun anlatımıyla Troya’yı gezdik. Sonra “Günlerden Troya” adlı projeyle Troya Müzesi’ni de dahil ettiğimiz 20 dakikalık bir yapım gerçekleştirdim.
“HisTroy” bu projelerden nasıl ayrılıyor?
Bu film, Troya’nın üç katmanını birlikte ele alan daha bütünlüklü bir yapım. Arkeolojik kazılar, mitolojik anlatı ve günümüzde popülerleşmiş Troya kültürü.
Bu açıdan Rıdvan Gölcük ile yaptığımız konuşmalar fikir alışverişi etkili oldu.
Rıdvan Gölcük ile konuşmalarımızda Troya için yeni bir şey yapmayı düşünüyorduk. O, arkeolojik, mitolojik ve popüler Troya kavramlarından bahsetti. Sonrasında bu üç katman tek bir katman olarak, tek bir gerçeklikte geçse nasıl olur fikrine yoğunlaştık.
“Absürtlük Homeros’la başlıyor”
Homeros hâlâ yaşasaydı, günümüzde bu destanı nasıl yazardı sorusuyla yola çıktık. Homeros’u kazı evinde bilgisayar başında İlyada yazarken hayal ettik. Hikâyeyi skeçler ve absürt canlandırmalarla kurduk. Röportajlar ve kurmaca sahneleri birleştirerek 60 dakikalık bir film oluşturduk. Uzun metraj belgesel kategorisinde festivallere gönderdik.
Film teknik açıdan nasıl bir süreçten geçti?
Zorlayıcı ama öğretici bir süreçti. Farklı katmanları bağlamak ve kurguda bütünlük sağlamak oldukça zahmetliydi. Ancak teknik destek anlamında da yeni araçlar kullandım. Özellikle yapay zekâ burada devreye girdi. Animasyon ve görsel efektlerde yapay zekâyı aktif olarak kullandım. Schliemann ve Korfmann gibi figürleri canlandırmak ya da Troya’yı alevler içinde göstermek gibi sahnelerde yapay zekâ büyük kolaylık sağladı. Düşük bütçeli bağımsız bir proje olduğu için bu tür teknolojilere yönelmek bizi alanımızda ilklere taşıdı.
Film bugüne kadar nasıl bir yolculuk geçirdi?
HisTroy şu ana kadar 6 farklı ülkede 9 uluslararası festivalde gösterildi. Toplamda 11 ödül aldı. Son olarak Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te düzenlenen Art Film Awards Festivalinden 4 ödülle döndük: En İyi Prodüksiyon, En İyi Görsel Efekt, Belgesel Film Mansiyon ve Kurgu Mansiyon ödülleri.
Yapımcısı ve yönetmeni olduğunuz bu projede sizi en çok ne zorladı?
En çok zorlayan şey hem üretici hem yönetmen olarak tüm sorumluluğu üstlenmemdi. Kendi ekipmanımla ve çekirdek ekiple çalıştım. Kurumsal bir destek ya da sponsorumuz olmadı. Bu sebeple hem maddi hem de teknik sorumluluklar fazlaydı. Ancak daha özgür bir anlatım alanı bulabildim. Sonuçta ortaya çıkan işten memnunum ve izleyicinin de keyif alacağını düşünüyorum.
Kaleninsesi Gazetesi olarak başarılar dileriz.
