Kültürler (31.01.2022)

Dünya üzerinde o kadar çok kültür var ki saymakla bitmez ama bir kaçından bahsetmek istiyorum. Kültür, insanoğlunun maddi ve manevi olarak ürettiği, yarattığı herşey: Geleneleri, görenekleri, dili, dini, edebiyatı, giyimi, mimarisi, yemekleri vs. Her ülkenin, her şehrin, her ırk, dinin,dilin ayrı ayrı kültürleri var. Çeşitli kültürleri şöyle ayırabiliriz. Genel Kültür, Alt Kültür, Maddi Kültür, Manevi Kültür, Baskın Kültür, Kitle Kültürü, Halk Kültürü, Yüksek Kültür, Popüler Kültür vs gibi.  Genel kültür nedir genel bilgi olarak da adlandırılabilecek olan bu oluşum, kimi zaman farklı toplumlara ait olan bilgilerin hâkim olunması, kimi zaman yaşadıkları toplumun güncel ve hali hazırda konu olarak işlenen durumların bilinmesi gibi oluşumları kapsıyor. Kimi zaman iş alımları için yapılan yazılı sınavlarda bile genel kültür soruları kısımlarını ele alırsak genel kültürün hayatımızda ne kadar önemli bir yer kapladığını görebiliriz aslında. Baskın kültür, bir toplumda yaygın olan kültüre verilen isimdir. Örnek veriyorum yaşadığınız yerin, dilin, dinin yaşam tarzının kendine özel kültürü var ve bu kültür hakimiyet kuruyor bu da baskın kültür oluyor. Baskın kültür ayrıca bir toplumda var olan farklı kültürler içinde egemen bir durumda bulunan, toplumsal zeminde en çok kabul gören ve benimsenen, toplumun büyük kesiminin yaşantısında etkinlik göstererek yaşanan bir yaygın kültürel yapıdır. Maddi kültür, nesneler ve mimariye dayanan sosyal gerçekliğin yönüdür. Nesnelerin kullanımı, tüketimi, yaratılması ve ticaretinin yanı sıra nesnelerin yer aldığı davranışları içerir. Alt kültürde bir kültür içinde ki başka bir kültürdür. Hakim olan kültürden vazgeçmeden içinde kendilerine önemli buldukları değerleri farklı bir kültür biçimiyle yaşatmak diyebiliriz. Hâkim kültürün kısmen dışında ama bütünüyle de ondan tamamen bağımsız değildir. Manevi kültür herkes tarafından kabul edilmeyebilir. Bir toplumun düşünce yapısı ya da inanç sistemini başka bir toplum kabul etmeyebilir. Çünkü manevi kültür kolayca anlaşılmaz. Manevi kültür öğeleri toplumlar üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bazen kutsal kabul edilen bir sembol bir topluma yön verir. Örneğin Güney Afrika yerlilerinde sembollere manevi bir değer verilir. Sembolize ettikleri o inanç hayatlarına yön verir. Manevi kültürde bu örnekle açıklanıyor aslında. Kültürünüzde manevi anlamda önem verdiğiniz değerlerdir. Popüler kültürün özellikle 20.yüzyılın etkisini gösterdiğini söylebiliriz.  Nispeten eski halk kültürü olarak literatürde tartışılsa da, aslında toplumsal kültürün ve günlük yaşamdaki değişken alışkanlıkların biçimsel anlamda farklılaşması ve yaygınlaşması olarak tanımlanabilir. Aslında popüler kültür etmenleri, yaratıcılığı yavaşlatmakta, yaratıcı olanları da marjinal nitelendirmektedir.  Genel hatlarıyla baktığımızda popüler kültürü, günümüzde hızlı olarak üretilen ve hızlı bir şekilde tüketilen müzik, dizi, film gibi kültür ögeler bütünüdür.  Çevrenize göz gezdirdiğinizde insanların hemen hemen aynı sayılabilecek kıyafetleri giydiği, müzikleri dinlediği veya yemekleri tükettiğini görebilirsiniz. Popüler kültürün yaygın olduğu toplumlarda üretkenlik sınırlandığını, yaratıcılığın ise öldüğünü söyleyebiliriz.İnsan doğası gereği yenilenmeye müsait bir canlıdır. Popüler kültür ise insanları medyayı kullanarak insanın kendisini dönemin popüler olan şeylerini baz alarak kendini yenilemesini mecbur kılıyor. Örneğin, her sezon moda olan giysiler değiştiği gibi her sezon popüler olan tv programları da değişir. Bir diğer örnek de her hafta değişen ‘top 40’ müzik listesidir veya insanların kullandığı Spotify ve YouTube gibi müzik veri akışı sağlayan platformlarda müzikler dinlenme sayısına göre sıralanarak cezbediyor. Kısacası artık kimse özgün davranmıyor. Her şey popüler olan durumlarla bağlantılı oluyor. Bu da bizlere nasıl özgün olabiliriz? Bundan nasıl kurtulabiliriz? Kendimiz olmayı başarabilecek miyiz? sorularını sordurtuyor. Her ne kadar özgün olmadığını düşünsem de popüler kültürün başarılı olduğu noktalar da var. Amerika da giyilen bir kıyafeti burada giyebiliyoruz. Ya da her hangi bir şarkıcının dünya tarafından dinleniyor olması vs. Çeşitli kültürlerin bir kısmı bu şekildedir.