İpekli dokunuş (06.08.2020)

“Kimi der ki kadın
Uzun kış gecelerinde yatmak içindir.
Kimi der ki kadın
Yeşil bir harman yerinde
Dokuz zilli köçek gibi oynatmak içindir.
Kimi der ki ayalimdir,
Boynumda taşıdığım vebalimdir.
Kimi der ki hamur yoğuran.
Kimi der ki çocuk doğuran.
Ne o, ne bu, ne döşek, ne köçek, ne ayal, ne vebal.
O benim kollarım, bacaklarım, başımdır.
Yavrum, annem, karım, kız kardeşim,
Hayat arkadaşımdır.”

Nazım Hikmet RAN

Şimdi kimimizin evladı, annesi, karısı, kız kardeşi, hayat arkadaşı olan binlerce, milyonlarca insan; biraz daha fazla nefes almak için, hayatta kalabilmek için, kanun önünde korunabilmek, yaşamda var olabilmek için “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır” diyor.

ÖĞRENELİM, ÖĞRETELİM, YAŞATALIM!

Peki nedir bu İstanbul Sözleşmesi?

Milyonlarca insanın “yaşatır” dediği bu sözleşme; ne için, kim için, faydası ne biraz bundan bahsedelim ki bilgilenelim, öğrenelim, öğretelim, yaşatalım!

Tam adı “Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi”dir. 25 Kasım 2011 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş ve 2014’te yürürlüğe girmiştir.

Şiddetin temelinde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin olduğunu tespit ederek kadına yönelik şiddeti önlemeyi ve kadınların haklarını korumayı amaçlar.

İstanbul Sözleşmesi’nin en önemli özelliği ev içi şiddetin ve kadınlara yönelik her türlü şiddetin önlenmesini, bunlara karşı mücadele edilmesine dair standartları öngören ve ülkeleri hukuki olarak bağlayan ilk belgedir.

Devletlerin şiddetin bitirilmesi için toplumsal cinsiyet eşitliğini sosyal hayatta ve yasalarda hayata geçirecek kapsamlı ve bütüncül politikalar geliştirmesi gerektiğini belirtir.

Kadına yönelik şiddeti bir insan hakkı ihlali olarak tanımlar ve nu noktada bir insan hakları sözleşmesi özelliği de taşır.

Şiddete uğrayan ya da uğrama riski olan ırk, dil, din, görüş, cinsiyet, cinsel yönelim, statü ayrımı yapmaksızın herkesi, hepimizi korur.

Sığınma evleri, telefon destek hatları, danışmanlık ve yönlendirme merkezleri ile hukuksal başvuru noktaları ve dayanaklarının yanı sıra eğitim programları da oluşturarak her anlamda kişilere yedi gün 24 saat sürekli ve kesintisiz destek sağlar.

Fiziksel, ekonomik ve psikolojik şiddetten;

Taciz, tecavüz gibi cinsel şiddetten;

Mobing, Dijital taciz gibi şiddetin her türünün yanı sıra

Töre, kültür, gelenek, namus kisvesi altındaki kadın ve nefret cinayetlerinden korur.

Çocukları şiddetin içinde büyümekten; çocuk yaşta zoraki ve erken evlilikten korur.

İstanbul sözleşmesi, kadınların ve kız çocuklarının cinsiyete dayalı şiddete maruz kalma riskini erkeklerden daha çok olduğunu kabul etmekle birlikte erkeklerin de aile içi şiddet mağduru olabileceğini kabul eder.

Dünyada ihlal edilen insan haklarının arasında en yaygın olanlarından biri kadına yönelik şiddettir. Ülkemizde 100 kadından 42’si eşinden veya birlikte olduğu kişiden fiziksel ya da cinsel şiddet görmektedir.  Sadece temmuz ayında ülkemizde öldürülen kadınların sayısı istatistiklerde 36 olarak geçmektedir. Onları öldürenler ise eşi, çocuğu, babası, akrabası ya da eskiden birlikte olduğu yahut evli olduğu erkek olarak bilinmektedir.

Ne kadar vahim, ne kadar dehşet verici değil mi?
2011’de İstanbul Sözleşmesi’nin uygulandığı yıl 121 kişi öldürülürken; 2020’de sadece 10 günde 69 kadın öldürüldü ve 2011 yılı kadın cinayetlerinde önceki yıla göre azalmanın olduğu ilk ve tek yıldı.

Bugün gazetede okuduğumuz, televizyonda öldürülüşünü duyduğumuz, o kadın yarın komşumuz, akrabamız olabilir. Biz olabiliriz! Sen olabilirsin! Ben olabilirim!

Sosyal medyada paylaştığımız siyah beyaz o fotoğraflarımız bir gün ölüm haberimiz verilirken televizyonda, gazetede yayınlanacak fotoğrafımız olabilir. Ölen insanların ardından adalet için çıkardığımız sesimiz bir gün hiç duyulmayabilir. O ses bir gün başkaları tarafından bizim için çıkarılabilir.

Unutmayalım ki; asıl adalet öldükten sonra değil, ölmeden önce gelen adalettir.

Unutmayalım ki; asıl adalet “Yaşamak”tır.

İstanbul Sözleşmesi Yaşatır!