SAHİBİNDEN KİRALIK DAİRE (22.09.2021)

Evler ateş pahası, kiralar dudak uçuklatıyor. Kapasitesi az olan devlet yurduna yerleşemeyen öğrencilerin yöneldiği ‘yurtlar’, özel yurtlar ve apartlar da ev kiralarını aratmıyor. 1+1 daire bin 500 lira. Öğrencilere düşense 0-0 hayaller.

Her yıl, okul sezonuna göre kentlerin ekonomik kazancı değişir. Her yıl sezon açılış ve kapanış tarihi, hava koşulları ve kentler arasındaki kalıcı ve geçici göçler; kiraların, yiyecek ve içecek fiyatlarının üstüne eklenen kuruşlar, liralar ve dolarlar şeklinde karşımıza çıkar.

Ama bu yıl başka bir durum söz konusu.

Geçtiğimiz yıllarda, evlerin pahalı olduğu dönemler; üniversite sonuçlarının açıklandığı tarihten okulların ilk açıldığı 1 ayın sonundaki zamana kadar katlanarak artar.

Çiçeği burnunda tazecik öğrenciler, yurtlara ve evlere bakmak için kentlere akın eder. Bu geçici göçler (üniversitenin başlangıç ve bitişi arasındaki dönem) kentlinin ‘kiralık’ evleri kiralamayacağı bir dönemdir.

Sıkı pazarlıklar, yalanlar, ev sahiplerinin öğrencileri yermesi ve memur ailesi olan öğrencilere yöneliş, devlet yurtlarında yer olmaması, sıra beklemek, özel yurtların olanca pahalılığı…

Bunların hepsini bu süreçte daha çok konuluyoruz.

Çünkü pandemi boyunca, büyük bir kesim ev sahibi kardan zarar etti. Bu zararı da dudak uçuklatan fiyatlarla öğrencilere ödetiyorlar.

Çünkü öğrenciler çaresiz.

Mecbur, başlarını sokacak daire arıyorlar.

Emlakçı fırsatçılığında işin içine girdiğinde ise bambaşka girdaplar ortaya çıkıyor. Sahibinden kiralık daireler; emlakçılar tarafından alınarak ev sahibine ‘daha güvenilir kiracı, iyi sözleşme ve daha yüksek’ fiyat sözü verilir. Öğrencilerin kalacak yer, başlarını sokacak çatı arayışlarının en yoğun olduğu dönemde piyasaya sürdükleri evler, öğrencileri okulu bırakmanın eşiğine getirir. Özellikle de şuan ki kiralar, birçok öğrenciyi bu duruma sürükleyecek gibi duruyor… (Elbette her emlakçıdan söz etmiyorum)

Her yıl, öğrencilerin kentlere göç ettiği dönemlerde; boş olan evler TÜFE (Tüketici fiyat endeksi), TEFE (Toptan eşya fiyat endeksi) oranlarının dışında yeni gelen öğrencilere kiralanır. Yeni gelen öğrenci, evi yeni tutacağı içinde her hangi bir şey söylemeyenden mecburiyetle faiş fiyatlardaki evlerinin aybaşlarında kirayı denkleştirir!

1+0 ve merkeze uzak olan ev 1000 lira

1+1 ve merkeze uzak olan ev 1500 lira

1+0 ve merkeze yakın ev 2000 lira

Yurtlar ateş pahası

Mezuniyet sonrası iş bulma oranı yüzde bilmem katan az…

Hayaller ise 0-0

Çünkü, öğrencilerin çok olduğu ve mecburiyetin (yaşamak için barınma hakkının) olduğu yerde öğrenciye ne TEFE ve TÜFE oranlarına göre ev verilir. Zararının kesileceği kişiler bellidir. Mecbur olanlar. TÜFE ve TEFE oranları bile bel bükerken devreye giden TÜZÖL (TÜM ZARARI ÖĞRENCİDEN KESME) oranı öğrencileri çaresiz bırakır.

Bir şekilde, öğrencinin ekonomiyi özgürleştireceği düşünülür. Birde kalıcı göçler durumu var.

Yeni mezun olmuş ya da mezun olalı 3-5 sene geçmiş; yeni atanan, kendilerine yeni yuva kuracak olan tazecik, çiçeği burnunda öğretmenler… Öğretmen atamaları ve görevlerine başlama zamanlarında da yine aynı artış söz konusu.

Ne yapsın öğrenciler?

Öğretmenler?

Bu karanlık tablo sadece işin kiralık ev boyutunun bir kısmı. Birde özel yurtlar, apartlar ve devlet yurtları var.

Kapasitesi yeterli olmayan devlet yurtları, fiyatları ev kiralarını aratmayan özel yurtlar ve yeme-içmenin genellikle karşılanmadığı apartlar.