Bilgelik Ağacının Kökleri / Müsilaj 2 (07.07.2021)

Zaman zaman içinde,

Yokluk zaman içinde

Varlık zaman içinde…

İçinde yaşadığımız toplum, gördüklerimiz ve bildiklerimiz… Hepsini oluşturan varlıklar ve yokluklar mevcut. Sadece iyi anlar değil… Aksine kötü anların beraberinde getirdiği dinamikler ve kliklerle birlikte; toplumun özü. Kendisi. Yaşam şekli, sanatı, edebiyatı… Tabi iki cümle ile anlatılacak, anlaşılacak mesele de değil. Gelişi güzel bir giriş yapmış olalım.

***

Söze, köşe yazısının başlığından devam edecek olursak; doğa bize ‘dur’ diyor.

 ‘Durun alçaklar!’ diyor. Şu veya bu biçimde, anlayalım ya da anlamayalım…  Dur diyor. Sana, bana ya da ona… Fark etmeksizin… Durun diyor.

Bilgelik Ağacı da bu konuya ilgili şöyle kelam ediyor; ‘Doğa açıkları sevmez. Doğa, yalanı sevmez. Gerçekleri söylemek için kullandığı dil ise çok ağırdır. Kimse tahammül edemez’

Doğanın, tabiatın dili gerçekten de ağır. Artık kan kustum kızılcık şerbeti içtim de demiyor. Kan kusuyor, müsilaj kusuyor, virüs kusuyor…

Tekrar başlığımıza dönecek olursak; Müsilaj 2 (iki)

Müsilajdan bahsettiğimiz ilk yazıda doğanın canının yandığından ve biz insanların doğru pencereden bakması gerektiğinden bahsettik…

Yazıdaki minik sıçramaların ardından bir büyük sıçrama ile 1960’ların sonuna gidelim. Land Art, Amerika’da ortaya çıkmış olan 1970’lerde tüm batı ülkelerini etiketleye arazi sanatı olarak kabaca Türkçeye çevrilen akımda Robert Smithson ismine yönelelim.

Kişisel olarak en çok etkilendiğim sanatçılardan biri olan Robert, jeoloji, kristallografi, endüstriyel atıklar ve bilimkurgu gibi alanlarda da çalıştı. En ünlü eserini Utah’daki büyük Tuz Gölünün kuzeydoğusundaki kıyılara ‘İNŞA ETTİ’.  Spiral Jetty yani Spiral Mendirek; dağınık konmuş kayalıklardan meydana gelir. Kendi etrafında sarmalanmış ve bir çıkmazla sonlanmıştır. Robert tarafından yapılan Spiral Mendirek, sezon ve iklimsel değişimlere çok büyük ölüde duyarlıdır.

Land Art akımı, doğanın kalbinde bir izdir. Toprakta, denizde… Doğanın alanlarında insan müdahalesidir.

Doğa, o izi dalgalarla süpürür. Yok eder. Siler. Çünkü, doğanın parçalarının yine doğaya eklenerek ortaya çıkan tasarımlardır. Spiral şeklinde olan tasarımları, inşa edildikten kısa bir süre sonrasında; izleyebilirsiniz. Zaman içinde değişim gösterecektir. Doğa, onu memnuniyetle kendi zihnine çekecektir. Doğada yapay spiralleri inşa etmesine rağmen tahrip yok denecek kadar azdır. Zararlı kimyasal ya da atık yoktur.

1960’lardan 2021’e tekrar gelelim. Müsilaj spirallerine. Drone ile çekilen, helikopterlerle çekilen fotoğrafları düşünelim. Dalgalarında yardımıyla; denizin kustuğu, kan kustuğu müsilajın spiraller görüntüsünü düşünelim.

Yazının satırlarını bitirdiğinizde iki tezadın fotoğraflarına bakarsanız daha iyi kavrayacaksınız.

Bir elimizde Land Art ve Robert Smithson var.

Diğer elimizde Milenyum Art ve müsilaj.